Czym jest sukcesja firmy?

Osoby, które prowadzą firmę i chcą, aby po ich śmierci była ona kontynuowana bez żadnych przestojów, powinny zgłosić w CEIDG zarządcę sukcesyjnego — osobę, która będzie prowadzić sprawy firmy do czasu załatwienia formalności spadkowych. W dzisiejszym wpisie wyjaśniamy, czym jest sukcesja firmy oraz jak ustanowić zarządcę sukcesyjnego.

Czym są sukcesja firmy i zarząd sukcesyjny?

Zarząd sukcesyjny to forma tymczasowego kierowania przedsiębiorstwem, po śmierci przedsiębiorcy. Daje następcom prawnym czas na podjęcie decyzji o kontynuowaniu działalności na własny rachunek, sprzedaniu firmy, lub jej zamknięciu. Zarząd wykonuje zarządca sukcesyjny, który jest odpowiedzialny za prowadzenie przedsiębiorstwa do czasu uregulowania formalności spadkowych. W szczególności chodzi o umowy z pracownikami, kontakty z kontrahentami, sprawy podatkowe i ZUS.

Sukcesja firmy ma więc za zadanie zapewnić płynność kontynuowania działalności gospodarczej po śmierci przedsiębiorcy. Wiąże się z przejęciem majątku firmy i uprawnień do jej prowadzenia. To także proces przekazywania wiedzy i kompetencji następcy.

Co daje ustanowienie zarządcy sukcesyjnego?

Wskazanie zarządcy sukcesyjnego za życia daje pewność, że po śmierci przedsiębiorcy, firma nie upadnie.

Dzięki zgłoszeniu do CEIDG zarządcy sukcesyjnego:

• Przedsiębiorstwo zachowuje pełną płynność działania;
• Zarządca natychmiast po śmierci przedsiębiorcy może zająć się prowadzeniem firmy (bez konieczności załatwiania spraw u notariusza);
• Umowy z pracownikami pozostaną w mocy;
• Można zachować ciągłość wykonywania kontraktów;
• Zarządca może szybko uzyskać potwierdzenie możliwości wykonywania koncesji lub zezwoleń.

Wniosek o wpis zarządcy sukcesyjnego do CEIDG można złożyć na trzy sposoby, tj.:

• Online, przez Biznes.gov.pl;
• W wersji papierowej w urzędzie gminy;
• Wysłać pocztą listem poleconym.

Jak powołać zarządcę sukcesyjnego?

Sposób powołania zarządcy sukcesyjnego zależy od czasu, w jakim zostanie powołany.

Powołanie zarządy za życia przedsiębiorcy

Przedsiębiorca może ustanowić zarządcę sukcesyjnego albo zastrzec, że z chwilą jego śmierci wskazany prokurent stanie się zarządcą sukcesyjnym.

Takie zastrzeżenie wymaga zgody prokurenta oraz zgłoszenia do CEIDG, w formie pisemnej lub elektronicznie.

Do powołania zarządcy sukcesyjnego potrzebne jest:

• Oświadczenie o powołaniu zarządcy sukcesyjnego w formie pisemnej;
• Pisemna zgoda zarządcy na pełnienie tej funkcji;
• Zgłoszenie (wpis) zarządcy do CEIDG.

Powołanie zarządcy po śmierci przedsiębiorcy

Jeżeli zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony przed śmiercią przedsiębiorcy, zarządcę sukcesyjnego może powołać, w ciągu dwóch miesięcy od dnia śmierci przedsiębiorcy:

• Małżonek przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku;
• Spadkobierca ustawowy przedsiębiorcy, który przyjął spadek;
• Spadkobierca testamentowy przedsiębiorcy, który przyjął spadek;
• Zapisobierca windykacyjny, który przyjął zapis windykacyjny, jeżeli zgodnie z ogłoszonym testamentem przysługuje mu udział w przedsiębiorstwie w spadku.

Do powołania zarządcy sukcesyjnego przez małżonka przedsiębiorcy lub przez spadkobiercę ustawowego przedsiębiorcy, wymagana jest zgoda osób, którym łącznie przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku większy niż 85/100. Czynność tą należy dokonać u notariusza.

Co może zarządca sukcesyjny?

Zarządca sukcesyjny działa na rachunek właścicieli przedsiębiorstwa w spadku. To oni solidarnie odpowiadają za zobowiązania związane z prowadzeniem tego przedsiębiorstwa. Mają też prawo do udziału w zyskach i uczestniczą w stratach wynikających z prowadzenia przedsiębiorstwa. Zysk wypłacany jest im przez zarządcę sukcesyjnego w odpowiednich częściach.

Ma on prawo do:

• Wykonywania praw i obowiązki zmarłego przedsiębiorcy wynikających z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz, tych wynikające z prowadzenia przedsiębiorstwa „w spadku”;
• Może pozywać i być pozywany w sprawach wynikających z wykonywanej przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej lub prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku;
• Może brać udział w postępowaniach administracyjnych, podatkowych i sądowo-administracyjnych w tych sprawach.