Estoński CIT – czym jest i na czym polega?

Estoński CIT, jest formą rozliczenia się z podatku dochodowego od osób prawnych na wzór, który nasz prawodawca zaczerpnął z Estonii na początku 2021 roku. Celem wprowadzenia takiego rozwiązania była chęć poszerzenia prawa podatkowego o nowy, w zamiarze prostszy, sposób rozliczenia z otrzymanego dochodu. Niestety, kiedy ta możliwość rozliczenia została wprowadzona po raz pierwszy, była dosyć skomplikowana oraz wymagała spełnienia wielu warunków, aby móc z niej skorzystać. W rezultacie bardzo mało osób skorzystało z takiej formy rozliczenia. Jednak z początkiem 2022 roku wprowadzono zmiany w estońskim CIT, aby ten był bardziej przyjemny i przejrzysty dla polskiego podatnika.

Charakterystyka estońskiego CIT

Głównym założeniem estońskiego CIT jest wprowadzenie momentu opodatkowania CIT na moment wypłaty zysku ze spółki przez wspólników. Obecnie obowiązują dwie stawki, które obowiązują podatnika w zależności od statusu majątkowego. Są to stawki:

• 20% dla podatnika „małego”, czyli z urzędowym statusem małego podatnika,
• 25% dla podatnika „dużego” – analogicznie, dla osoby o statusie dużego podatnika.

Brzmi bardzo miło i prosto, lecz aby móc rozliczyć się w ten sposób należy spełnić pewne wymogi, tutaj nastąpiły zmiany względem roku poprzedniego.

Jakie wymogi należy spełnić, żeby skorzystać z estońskiego CIT?

Tutaj, prawo zostało znacznie złagodzone, aby bardziej spopularyzować estoński CIT. Z prawa do rozliczenia w ten sposób mogą skorzystać osoby fizyczne, które są udziałowcami (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) lub akcjonariuszami (w przypadku spółki akcyjnej), które nie mają praw majątkowych związanych z prawami do świadczenia jako założyciele spółki. Od stycznia do grona firm, które mogą skorzystać z estońskiego CIT należą również spółki komandytowe i spółki komandytowo-akcyjne. Zanim wprowadzono te zmiany, wymagany jeszcze był maksymalny przychód roczny w wysokości 100 milionów złotych, jednak zrezygnowano z tego limitu, ponieważ wykluczał on korzyści z estońskiego CIT dla dużych oraz średnich firm.

Oprócz tego firma musi być prosta – tj. nie może posiadać żadnych innych spółek zależnych od siebie, a jej wszyscy wspólnicy (udziałowcy, akcjonariusze) muszą być osobami fizycznymi. Spółka musi też zatrudniać minimalnie 3 pracowników (obojętnie, czy jest to umowa o pracę, czy umowa zlecenia), przy czym spółki, które dopiero powstaną mają 4 lata na zatrudnienie tych 3 pracowników.

Poprzednio był również nieciekawy wymóg ponoszenia przez firmy określonych wymogów inwestycyjnych, żeby wspierać rozwój i inwestycje w gospodarce. Obecnie inwestycje są wskazane jednak nie ma formalnego obowiązku inwestowania.

Jakie estoński CIT oznacza korzyści dla przedsiębiorstw?

Przede wszystkim główną zaletą tej formy podatku, jest odprowadzanie go dopiero w momencie wypłaty zysku przez spółkę, a nie na bieżąco jak w przypadku innych form rozliczania. Także, dopóki pieniądze są reinwestowane i pozostają w spółce i nikt ich nie wypłaca, to nie ponosi się żadnych kosztów i nie trzeba nic płacić. Sprzyja to rozwojowi firm. Dodatkowym plusem jest to, że nie trzeba prowadzić żadnej księgi rozliczeniowej, ponieważ organów państwa nie obchodzi dochód firmy, lecz sam moment wypłaty, od której pobierany jest podatek. Jest to duże ułatwienie księgowości firmy.

Innym atutem jest sama niższa stawka podatkowa, w przypadku estońskiego CIT, niż w przypadku zwykłego rozliczenia podatkowego. Jak podaje Ministerstwo Finansów podatek w estońskim CIT wynosi łącznie 20% dla małych podatników oraz 25% dla podatników dużych, a w przypadku zwykłego rozliczenia wynosi on kolejno 26% i 34%.

Jak przejść na Estoński CIT?

Na estoński CIT można przejść w każdym momencie, jednak będzie on obowiązywał dopiero w następnym okresie rozliczeniowym. Trzeba jednak wtedy zamknąć księgi i rozliczyć się z CIT-u klasycznego oraz zrobić sprawozdanie finansowe. Przy przejściu nie trzeba płacić żadnych zaległości czy innych podatków. Trzeba tylko oczywiście powiadomić o tym odpowiednie organy, zgodnie z przewidzianą procedurą.

Jak porzucić estoński CIT?

Wychodząc z estońskiego CIT, nie będziesz postawiony/na w sytuacji, gdzie trzeba będzie zapłacić podatek za całość zysku w okresie działania na tym podatku. Podatek zapłaci się dopiero przy dystrybucji i wypłacie zysku, czyli zgodnie z dotychczasowym mechanizmem. Oczywiście obowiązuje odpowiednia stawka, która obowiązywała nas wcześniej.

Dla kogo jest estoński CIT?

Przedsiębiorco, pamiętaj, aby przed przejściem na estoński model opodatkowania dobrze przekalkulować potencjalne korzyści z tej formy podatku. To, że niesie ze sobą wiele korzyści, nie znaczy, że zawsze ta forma będzie korzystna. Najwięcej pieniędzy oszczędza się pozostawiając kapitał wewnątrz spółki – robiąc reinwestycje pieniędzmi spółki, albo po prostu je zatrzymując. Podatek płacisz tylko przy wyprowadzaniu pieniędzy ze spółki za pomocą dywidendy, ale też jakimkolwiek innym sposobem. Zanim przejdziesz na ten model opodatkowania, zaplanuj potencjalne inwestycje na najbliższe lata i sprawdź ile na nich możesz zyskać. Zapoznaj się ze wszystkimi warunkami wejścia w estoński CIT. W miarę możliwości opracuj również plan wypłat. Dzięki tym prostym krokom zminimalizujesz szansę na mniejszą efektywność podatkową!