Jak uzyskać tytuł wykonawczy?

Tytuł wykonawczy to można powiedzieć, jeden z ostatnich kroków zmierzających do odzyskania należności od dłużnika. Aby go uzyskać, w pierwszej kolejności należy wystąpić do sądu z powództwem przeciwko dłużnikowi. Dopiero po zakończeniu postępowania wierzyciel może ubiegać się o wydanie tytułu wykonawczego stanowiącego podstawę do wszczęcia egzekucji. W jaki sposób uzyskać tytuł wykonawczy? Wyjaśniamy.

Czym jest tytuł wykonawczy?

Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Aby skierować sprawę do komornika, należy mieć tytuł wykonawczy, który uprawnia organ egzekucyjny do wszczęcia postępowania zmierzającego do odzyskania długu.

Definicja tytułu egzekucyjnego zawarta jest w art. 777 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c.) Zgodnie z tym przepisem tytułami egzekucyjnymi są:

Orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem;
Orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu;
Inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej,

a także, akt notarialny, w którym:

Dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub wydania rzeczy oznaczonych, co do gatunku, ilościowo w akcie określonych, albo też wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy w akcie wskazano termin wykonania obowiązku lub zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie;
Dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy w akcie wskazano zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie obowiązku, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności;
Osoba niebędąca dłużnikiem osobistym osoba, której rzecz, wierzytelność lub prawo obciążone jest hipoteką, lub zastawem, poddała się egzekucji z obciążonego przedmiotu w celu zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej zabezpieczonemu wierzycielowi.

Co do zasady, uzyskanie tytułu wykonawczego przez wierzyciela musi być poprzedzone skierowaniem przez niego stosownego wniosku. Jeśli tytuł egzekucyjny został wydany przez sąd, to klauzulę wykonalności nadaje sąd pierwszej instancji, w którym sprawa się toczyła lub toczy. Sąd drugiej instancji natomiast nadaje klauzulę wykonalności, dopóki akta sprawy znajdują się w tym sądzie. Od tej ostatniej zasady jest kilka wyjątków, np. nie dotyczy to Sądu Najwyższego.

Zasada złożenia wniosku nie dotyczy również sytuacji, w której sąd wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym. W tym wypadku sąd nadaje klauzulę wykonalności z urzędu, zaraz po uprawomocnieniu się nakazu.

Natychmiastowa wykonalność orzeczenia

W niektórych sytuacja orzeczenie jest wykonalne natychmiast, co oznacza, że do jego egzekwowania niepotrzebna jest klauzula wykonalności.

Dotyczy to wyroku:

Zasądzających alimenty – co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa, a co do rat płatnych przed wniesieniem powództwa – za okres nie dłuższy niż za trzy miesiące;
Zasądzających roszczenie uznane przez pozwanego;
Zaocznych, uwzględniający powództwo;
Zasądzających należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy; wówczas z urzędu nadaje wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika.